1713760020

ენერგოეფექტურობის მინიმალური სტანდარტების ამოქმედებიდან 8  თვის შემდეგ,  სხვადასხვა მუნიციპალიტეტში დაახლოებით 6000-მდე სამშენებლო ნებართვაა გაცემული.  „ენერგოეფექტურობის ცენტრის“ ხელმძღვანელის ინფორმაციით, ეს ნიშნავს, რომ აღნიშნულ პროექტებში გათვალისწინებულია ენერგოეფექტურობის მოთხოვნები.„ენერგოეფექტურობის მინიმალური სტანდარტების ამოქმედებით უშუალოდ რა შედეგები დადგება, გახდება ცნობილი მას შემდეგ რაც შენობები დასრულდება, ჩაბარდება ექსპლუატაციაში და მოსარგებლეები დაიწყებენ ენერგიის მოხმარებას. აქედან გამომდინარე, რეალური ფაქტები დადგება დაახლოებით  წელიწადნახევარში“,-აღნიშნა გიორგი აბულაშვილმა.მისივე განმარტებით, ახალმა რეგულაციამ ბიზნესს საინვესტიციო ხარჯი გაუზარდა.„ბიზნესისთვის ნებისმიერი დამატებითი რეგულაცია მოითხოვს კონკრეტული უნარ-ჩვევების გაძლიერებას და ხარჯებს. თუმცა ეს ხარჯები საინვესტიციო ხარჯების 3-5% შეიძლება იყოს. რაც გასაყიდ ფასში რადიკალურ ცვლილებას არ იწვევს, მაგრამ ძალიან დიდ შედეგს აძლევს შენობით მოსარგებლეს. საბოლოო ჯამში ენერგოეფექტურ შენობაში საექსპლუატაციო ხარჯები იმდენად შემცირდება, რომ მნიშვნელოვან დადებით შედეგებს მოიტანს.“-აღნიშნა გიორგი აბულაშვილმა.ცნობისთვის, ენერგოეფექტურობის მინიმალური სტანდარტები ძალაში 2023 წლის 1 ივლისიდან შევიდა. რეგულაცია ეხება ყველა ახალ შენობას, განურჩევლად საკუთრების ფორმისა. თუ კერძო ან საჯარო დანიშნულების შენობა 50 კვადრატულ მეტრზე მეტია, მან ენერგოეფექტურობის მინიმალური მოთხოვნები უნდა დააკმაყოფილოს.

1713531600

საქართველოდან ლიმონათის ექსპორტი იზრდება. როგორც „ეფ ეს საქართველოს“ კორპორაციულ საქმეთა დირექტორი „ბიზნესპარტნიორთან“ საუბრისას განმარტავს, გასულ წელს კომპანიის მიერ განხორციელებულმა ლიმონათის ექსპორტმა ისტორიულ მაქსიმუმს მიაღწია.„შარშან  დაახლოებით 60 მლნ ლიტრი ლიმონათის ექსპორტი განვახორციელეთ. შედარებისათვის, საქართველოს ბაზარზე ვყიდით 20 მლნ ლიტრს, მაშინ როცა 60 მლნ ლიტრი 25-მდე ქვეყანაშია ექსპორტირებული“,-აღნიშნავს ნიკოლოზ ხუნძაკიშვილი.მისივე თქმით, ექსპორტი ევროპაში, ბალტიის ქვეყნებში, მეზობელ ქვეყნებში, ამერიკაში, ირლანდიაში, დიდ ბრიტანეთსა  და სხვა ქვეყნებში ხორციელდება.რაც შეეხება ფასებს, ნიკოლოზ ხუნძაკიშვილის თქმით, პროდუქციის ფასები ქვეყანაში არსებულ ინფლაციის მაჩვენებელზე მეტად არ იზრდება.„ჩვენ 2022 წელსაც, როცა ინფლაციის მაჩვენებელი იყო მაღალი ყოველთვის ვამბობდით, რომ ჩვენი ფასების ზრდის დინამიკა უნდა  იყოს ნაკლები საშუალო ინფლაციის მაჩვენებელზე. ეს ლოგიკა გვაქვს შენარჩუნებული ამ ეტაპზეც“,-აღნიშნავს ნიკოლოზ ხუნძაკიშვილი.

1712830822

დიღმის ჭალების რეაბილიტაციის სტრატეგიაზე მუშაობა სრულდება. დოკუმენტი, რომლის მომზადებაშიც ადგილობრივ სპეციალისტებთან ერთად, საერთაშორისო საკონსულტაციო კომპანიაა ჩართული, მიმდინარე წლის ივნისში იქნება მზად.სპეციალისტების შეფასებით, დიღმის ჭალები თბილისის ერთ-ერთი უდიდესი სარეკრეაციო ზონა და ერთადერთი შემორჩენილი ჭალის ტყეა, რომელიც მასშტაბურმა უკანონო კარიერულმა და სამეწარმეო საქმიანობამ და სამშენებლო ნარჩენების ინტენსიურმა განთავსებამ რთულ  მდგომარეობაში ჩააგდო.როგორც თსუ-ს პროფესორი სოსო სალუქვაძე აღნიშნავს, საუბარია დაახლოებით 300 ჰექტარ ტერიტორიაზე, რომლის 60% ამ ეტაპზე საჯარო, მათ შორის მუნიციპალიტეტის საკუთრებაშია. ტერიტორიის ნაწილი კი კერძო საკუთრებაშია მოქცეული.„თუ კონკრეტული ღონისძიებები არ გატარდა, ამ სივრცეში განაშენიანება მოიმატებს. მიუხედავად იმისა, რომ 2019 წელს მიღებული თბილისის მიწათსარგებლობის გენერალური გეგმის მიხედვით,  დიღმის ჭალების ტერიტორია თითქმის სრულად რეკრეაციულ ზონაშია მოქცეული, ადგილზე მაინც მიმდინარეობს განაშენიანება. შესაბამისად, დიღმის ჭალების ერთი ნაწილი არის უკვე კერძო საკუთრებაში და არ არის ასე ადვილი ადგილმონაცვლეობა. თანაც საკუთრების უფლებები დაცული უნდა იყოს. საბედნიეროდ, 60% არის საჯარო საკუთრებაში და ეს იქნება საბაზო კლასტერი, რომელზე დაყრდნობითაც შეიძლება რეაბილიტაციის ჩატარება.“-აღნიშნავს სოსო სალუქვაძე.მისივე თქმით, დიღმის ჭალების რეაბილიტაცია საკმაოდ ხანგრძლივი პროცესი იქნება. "ინტერესი არის ის, რომ ბიომრავალფეროვნება,  ტყის მასივი შენარჩუნებული და აღდგენილი იქნას. გარკვეული მონაკვეთები ძალიან არის დაზიანებული. ეს საკმაოდ ხანგრძლივი პროცესი იქნება და დაგვჭირდება უფრო აქტიური მხარდაჭერა მუნიციპალიტეტისგან.“-აცხადებს  სოსო სალუქვაძე.დიღმის ჭალების რეაბილიტაციის  სტრატეგია 2023 წლის ივნისიდან საერთაშორისო კომპანია SMEC-ის ადგილობრივი და უცხოელი სპეციალისტების მიერ მუშავდება.  სტრატეგიის საბოლოო დოკუმენტი 2024 წლის ივნისში გამოქვეყნდება.

1712808960

ლუდის ადგილობრივი წარმოება წელსაც ზრდის ტრენდს აჩვენებს. სექტორის წარმომადგენელთა განმარტებით, ბაზარი დინამიურად ვითარდება და მეტ-ნაკლებად მიუყვება ქვეყნის ეკონომიკის განვითარების  დინამიკას.როგორც „ეფ-ეს საქართველოს“ კორპორაციულ საქმეთა დირექტორი „ბიზნესპარტნიორთან“ საუბრისას განმარტავს, წელს ლუდის ინდუსტრია 3-დან 5%-მდე ზრდას პროგნოზირებს."2023 წელი დავასრულეთ რეკორდული, 135 მილიონი ლიტრი ლუდით. ზოგადად, საქართველოს ლუდის ბაზრის ზომა იყო ასეთი. მათ შორის დაახლოებით 92% არის ადგილობრივი წარმოების ლუდი, რაც ძალიან გვახარებს. მხოლოდ 8%-ია იმპორტი. ზოგადად, ლუდის ბაზარი დინამიურად ვითარდება,“- აღნიშნავს ნიკოლოზ ხუნძაკიშვილი.მისივე თქმით,  2024-ში მოლოდინია რომ ლუდის  წარმოება 140 მილიონ ლიტრამდე გაიზრდება. მართალია, ადგილობრივი წარმოება იზრდება, თუმცა ინდუსტრია პროდუქციის დასამზადებლად ძირითადად იმპორტირებულ ნედლეულს იყენებს.„ლუდის წარმოებაში გამოყენებული ნედლეული, მათ შორის, ალაო, სვია და სხვა კომპონენტები, რომლითაც ლუდი იწარმოება, იმპორტირებულია. ჩვენ შემთხვევაში ეს არის ევროპული, მაღალი ხარისხის პროდუქცია, იმისთვის რომ მაღალი ხარისხის ლუდი ვაწარმოოთ. იმ შემთხვევაში თუ საქართველოში სოფლის მეურნეობის ეს მიმართულება განვითარდება, დიდი სიამოვნებით გადავერთვებით, მაგრამ სამწუხაროდ, ჯერ ამის ნიშნები არ ჩანს,“- აღნიშნა ნიკოლოზ ხუნძაკიშვილმა.მისივე განმარტებით, ბოლო 15 წლის განმავლობაში იმპორტირებული პროდუქცია, რომელიც ლუდის ბაზრის 40%-ს შეადგენდა 8%-მდე შემცირდა  და ეს ტენდენცია გრძელდება.საქსტატის მონაცემებით 2023 წელს ქვეყანაში 13 მლნ  დოლარის ღირებულების 11 მლნ  ლიტრი ლუდის იმპორტი განხორციელდა.

1712761200

„ოტიას ეზო“ კრაფტ ლუდის წარმოების ზრდას გეგმავს. როგორც კომპანიის დამფუძნებელმა „ბიზნესპარტნიორთან“ საუბრისას განმარტა, მოთხოვნა როგორც ადგილობრივი ისე უცხოელი მომხმარებლების მხრიდან იმატებს.„პანდემიის დროს დავიწყეთ ლუდის წარმოება. შემდეგ ცოტა გავაფართოვეთ და ახლა მოთხოვნის ზრდიდან გამომდინარე, მორიგ გაფართოებას ვგეგმავთ. ჩვენი მომხმარებლები ძირითადად ტურისტები და ადგილობრივები არიან. ასევე, ქუთაისში რამდენიმე რესტორანს ვამარაგებთ. ჩვენი წარმოებული, მცირე მოცულობის ლუდი ჯერ მხოლოდ ამ რაოდენობას კმარა. წელს დიდ მოცულობებზე გასვლას არ ვაპირებთ, თუმცა როცა შენობა გვექნება, შემდეგ აუცილებლად გავზრდით წარმოებას მნიშვნელოვნად."- აღნიშნა ოტია იოსელიანმა. მისივე განმარტებით „ოტიას ეზო“ ლუდის წარმოებისთვის ახალი  საწარმოს მშენებლობას გეგმავს და ამისთვის შესაბამის ტერიტორიას ეძებს.„ვეძებთ ლუდსახარშისთვის გამოსადეგ მიწას, რომლის შეძენის შემდეგ დავიწყებთ საპროექტო სამუშაოებს და შემდეგ უკვე მშენებლობას. ვადებზე რთულია საუბარი, თუმცა გეგმები გვაქვს და სურვილი ძალიან დიდი.“- აღნიშნა ოტია იოსელიანმა.მისივე განმარტებით, კრაფტ ლუდის ფასი შედარებით დაახლოებით ორჯერ მაღალია ბაზაზე არსებულ სხვა ადგილობრივი წარმოების ლუდთან მიმართებით.„ფასს რაც შეხება, ჩვეულებრივ ლუდთან შედარებით ორჯერ ძვირი მაინც ღირს კრაფტ ლუდი. ღირებულება 8 ლარიდან იწყება და 15 ლარზე ადის, სახეობას გააჩია.თუმცა ამის მიუხედავად, მოთხოვნა იმატებს. ბოლო წლებში ვხედავთ, რომ მომხმარებლებში ცნობადობა გაიზარდა. ნაკლები ხალხისთვის გვიწევს იმის ახსნა თუ რა არის კრაფტ ლუდი და რატომ ღირს ჩვეულებრივ ლუდზე ძვირი,“-აღნიშნა ოტია იოსელიანმა.ცნობისთვის, "ოტიას ეზო" 2015 წელს ქართველი მწერლის ოტია იოსელიანის სახლ-მუზეუმში მისი ოჯახის წევრებმა დააფუძნეს. ამჟამად მეურნეობაში - ციტრუსი, სიმინდის ფქვილი, აჯიკა, სვანური მარილი, ლობიო, თაფლი და სხვა პროდუქტები აქვთ. ამასთან, ამ დრომდე ოთხი სახის ღვინოს  (ჩხავერი,ოცხანური საფერე, ცოლიკაური, ოჯალეში) აწარმოებდა.რაც შეეხება კრაფტ ლუდს, ამ დროისთვის, მეურნეობაში ხდება როგორც ლუდის ხარშვა, ისე მინის ბოთლებში (330 მლ,550 მლ, 750მლ) ჩამოსხმაც.

1712239200

2024 წლის 31 მარტის მონაცემებით, საპენსიო აქტივები 4.8 მილიარდ ლარს შეადგენს, რაც მშპ-ს 5.8%-ს უტოლდება.როგორც საპენსიო სააგენტოს დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელმა აღნიშნა, სააგენტოში აკუმულირებული თანხიდან ამონაგები, ანუ სააგენტოს მიერ დაგენერირებული წმინდა მოგება 1 მლრდ ლარს შეადგენს.მიმდინარე წლის იანვრიდან საპენსიო სააგენტოს მონაწილეები კონსერვატიულ, დაბალანსებულ და დინამიკურ პორტფელებში გადანაწილდნენ. ბოლო მონაცემებით, საპენსიო სააგენტოს აქტივების აბსოლუტური უმრავლესობა, 99 პროცენტი კონსერვატიულ  პორტფელშია. მხოლოდ მცირე ნაწილია დინამიკურ და დაბალანსებულ პორტფელებში, თუმცა საპენსიო სააგენტოში მოლოდინია, რომ მოსახლეობის ცნობიერების ზრდასთან ერთად, დინამიკური პორტფელის მონაწილეთა რაოდენობა გაიზრდება, რადგან საპენსიო სააგენტოს შეფასებით, დინამიკურ პორტფელში ინვესტირებული თანხების ამონაგები გაცილებით მაღალია.გიორგი ჭიჭინაძის ინფორმაციით, ბოლო ტენდენციით,  დინამიკურ პორტფელში გადამსვლელთა რაოდენობა იმატებს."2024 წლის იანვრიდან კანონში შესული ცვლილებებით, მოქალაქეების აბსოლუტური უმრავლესობის დანაზოგი გადავიდა დაბალრისკიან პორტფელში. მაგრამ დღევანდელი მონაცემებით, ტენდენცია ასეთია: დინამიკურ პორტფელში გადადიან მომხმარებლები, წერენ განცხადებას როგორც იუსტიციის სახლში ისე ჩვენთან საპენსიო სააგენტოში. ჩვენ ვცდილობთ მაქსიმალურად მივიტანოთ მოსახლეობამდე ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ დინამიკური პორტფელი ეს არის დივესრსიფიცირებული პორტფელი და აქციების მეტი წილია მასში განთავსებული. ამავდროულად, ეს არის დაცული, რა თქმა უნდა. საპენსიო რეფორმა არის გრძელვადიანი და ნებისმიერი პერიოდი რომ ავიღოთ, თუნდაც კრიზისის პერიოდი იყოს მასში შესული, საპენსიო სააგენტოს მიერ ინვესტირებული თანხები გრძელვადიან პერიოდში ყოველთვის დადებით ამონაგებს აჩვენებს და  დადებით შედეგი აქვს მონაწილისათვის."-აღნიშნა გიორგი ჭიჭინაძემ.

1712230920

საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო მანდატის გაზრდაზე ეროვნულ ბანკთან მუშაობა გრძელდება. როგორც საპენსიო სააგენტოს მთავარმა საინვესტიციო ოფიცერმა აღნიშნა, ნორმატიულ აქტებში სააგენტოს მანდატის გარკვეული გაფართოების შესაძლებლობა არსებობს.„როგორც იცით, გასული წლის ნოემბერში კანონში ცვლილებები შევიდა.  ამ ნაწილში გაფართოვდა ჩვენი საინვესტიციო მანდატი. ბაზარზე ახალი საინვესტიციო  ინსტრუმენტები გაჩნდა, როგორიცაა სეკიურიტიზირებული ობლიგაციები და ე.წ. „ქავერდ ბონდები.“ კიდევ ვმუშაობთ ეროვნულ ბანკთან, იმიტომ რომ არის ნორმატიული აქტები, სადაც კიდევ შეიძლება გარკვეული გაფართოება საინვესტიციო მანდატის. თუმცა  კანონში შესულმა ცვლილებებმა  გარკვეული სივრცეები მოგვცა. ვაგრძელებთ მუშაობას და ჩვენ ისევ გავაფართოებთ საინვესტიციო მანდატს შეძლებისდაგვარად.“- აღნიშნავს გოგა მელიქიძე.მისივე განმარტებით, საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო მოგება 1 მლრდ ლარს აჭარბებს, რაც მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის შეფასებით ძალიან კარგი შედეგია.„ჩვენს შედეგებს სხვა საინვესტიციო ფონდებს ვადარებთ გლობალურ რუკაზე და ნომინალური მოგებით პირველ ადგილზე ვართ, ხოლო რეალური ამონაგებით სამეულში შევდივართ.“-აღნიშნავს გოგა მელიქიძე.ცნობისთვის, საპენსიო სააგენტომ 5 წლიანი საქმიანობა შეაჯამა. 2024 წლის 31 მარტის მონაცემებით, საპენსიო აქტივები 4.8 მილიარდ ლარს შეადგენს, რაც მშპ-ს 5.8%-ს უტოლდება. 

1712117580

ნუშისა და კაკლის მწარმოებელთა ასოციაცია წელს კაკლოვანი კულტურების მოსავლის გაორმაგებას ელის. ასოციაციის ხელმძღვანელის ინფორმაციით, 2023 წელს ქვეყანაში 2 000 ტონა ნუშის, ხოლო 2 500 ტონა კაკლის მოსავალი მოვიდა. თორნიკე ლათათიას ინფორმაციით, კაკლოვანი კულტურები როგორც საფასო, ისე ხარისხობრივი კუთხით ადგილობრივ ბაზარზე იმპორტირებულ პროდუქციას კონკურენციას უწევენ.„პროდუქტი, რომელსაც ვაწარმოებთ, 90% საექსპორტოა. ფასებს ადგენს საერთაშორისო ბაზარი და გვიწევს ამ მოცემულობაზე მორგება. თუმცა,  ტენდენცია ფასების ზრდისკენაა მიმართული.  2024 წლის პირველ კვარტალში დაახლოებით 15%-20%-ით გაიზარდა ფასები ნუშზეც და კაკალზეც.“-აღნიშნა თორნიკე ლათათიამ.ქართული ნუშისა და კაკლის  ძირითადი სარეალიზაციო ბაზარი ევროპა და გალფის ქვეყნებია. მცირე რაოდენობით ქართული კაკლოვანი პროდუქტი მეზობელ ქვეყნებში და ინდოეთშიც იყიდება.2023 წელს ნუშის ექსპორტისგან ქვეყანამ 3.5 მლნ დოლარის შემოსავალი მიიღო და ჯამში, 800 ტონა ნუში გაიტანა ექსპორტზე.  რაც შეეხება კაკალს, 2023 წელს 570 ათასი დოლარის  ღირებულების 114 ტონა კაკალი გავიდა ექსპორტზე.

1712058704

კაკლოვანი კულტურები იმ ტოპ კულტურებს შორისაა, რომელთა გაშენებაც ბოლო პერიოდში ძალიან გააქტიურებულია. როგორც სოფლის განვითარების სააგენტოში აცხადებენ, სახელმწიფოს ხელშეწყობით უკვე 4000 ჰექტარზე მეტი ნუშის და 3 000 ჰექტარზე მეტი კაკლის ბაღის გაშენებაა  დაფინანსებული.„მათი დიდი ნაწილი უკვე მსხმოიარობაშია შესული. ეს ნიშნავს, რომ სულ უფრო მეტ პირველადი წარმოების კაკლოვან პროდუქციას აწარმოებენ ფერმერები. ამან გაზარდა მოთხოვნა შემნახველ და გადამამუშავებელ ინფრასტრუქტურაზე, რასაც ჩვენი პროგრამების მეშვეობით ვაფინანსებთ და ასევე ხელს ვუწყობთ როგორც პირველადი ისე გადამუშავებული პროდუქციის გატანას ექსპორტზე.“-აღნიშნა დავით წითლიძემ.მისივე თქმით, ძალიან ბევრი თანამედროვე და კარგი ბაღი გაშენდა საქართველოში და ფერმერებმა შეიძინეს გამოცდილება და ცოდნა ხარისხიანი პროდუქციის წარმოებისთვის."ჩვენ შეგვიძლია ვთქვათ, რომ კიდევ დიდია პოტენციალი იმისთვის რომ ხარისხიანი აგროსასურსათო პროდუქტი  ვაწარმოოთ. რომელიც გაუწევს კონკურენციას საექსპორტო ბაზრებზე წარმოდგენილ პროდუქტს.“-აღნიშნა დავით წითლიძემ.ცნობისთვის, 2023 წელს ნუშის ექსპორტისგან ქვეყანამ 3.5 მლნ დოლარის შემოსავალი მიიღო. ექსპორტზე 800 ტონა ნუში გავიდა.   რაც შეეხება კაკალს, 2023 წელს 570 ათასი დოლარის  ღირებულების 114 ტონა კაკალი გავიდა ექსპორტზე.